Orijinal Yazı: Baby explains Normal Newborn Behavior
Yazar: Diana Cassar-Uhl, LLL Leader, IBCLC,
Çeviren: Özlem Deniz Yanık
Düzeltmeler: Zilan Uğurlu
Yazarın izniyle çevrilmiştir.
Sevgili
anneciğim, beni emzirdiğin için çok teşekkürler! Muhtemelen daha şimdiden
sütünün bana özel tasarlandığını ve beni besleyebileceğin diğer herşeyden daha
iyi olduğunu zaten biliyorsun. Şu anda bebeklerini emzirmeyen arkadaşlarının
daha kolay zaman geçirdiğini düşünüyorsun, biliyorum. O bebekler beslenme
aralarında deliksiz ve daha uzun süre uyuyorlar, çok fazla mama içiyorlar ve benim gibi sürekli beslenmek için yaygara kopartmıyorlar!
Sinirlenmeye başladığını biliyorum ve aldığın tüm nasihatleri duyabiliyorum…
Anneannem seni emzirmediğini ve neticede gayet iyi olduğunu, babam beni
rahatlatmak için hiç bir şey yapamadığını söylüyor ve doktor diye seslendiğin o
soğuk elli kadın sana bir kutuda daha iyi büyümeme yardım edeceğini söylediği
bir şey verdi. Yorgun ve kızgınsın, çünkü bana bakmak çok zor geliyor ama
anneciğim lütfen, bana lezzetli sütünü vermekten vazgeçmeden önce, bazı
davranışlarımı sana açıklayayım. Daha iyi hissetmene yardım edebilir.
Doğduğumda
ikimiz herhangi bir sebeple ayrıldıysak (belki hastane protokolü, belki de
senin ameliyatın yüzünden) annelerinin yanındaki arkadaşlarımdan muhtemelen
daha çok kilo kaybettiğim için bunu telafi etmem gerek. Sorun değil… Daha çok
kaloriye ihtiyacım olduğunda seni haberdar etmekte gerçekten iyiyim, ama senin
bol bol emmeme izin vermen gerek, anneannem “daha şimdi emdi!” dese bile. İlk
birkaç gün hastanedeki hemşireler aç olduğumu ve benim için yeterli süt
yapamadığını söyleyebilir… Fakat anneciğim, bu kolostrum müthiş bir şey!
Vücudumdaki bilirubine bağlanıp onu atabilmem için proteinle dolu (yükselen
bilirubin yenidoğanların yarıdan fazlasında sarılığa sebep oluyor.) Ayrıca o
siyah, zift gibi mekonyumu kolay çıkarmama yardım eden harika bir laksatif,
böylece tanecikli, sarı - kahverengi kakalara geçebiliriz. Şu an kolostrum çok
yoğun ve yapışkan, bense henüz çok miniğim, hala dilimi nasıl hareket
ettireceğimi çözmeye çalışıyorum ve hala birlikte rahatlamaya çalışıyoruz, yani
bu sıvı altından SADECE BİR ÇAY KAŞIĞI (5-7 mL) emmem en az 20 dakika
alabiliyor.
Ama sorun
değil anneciğim! Biliyorsun, senin kollarından başka olmak istediğim bir yer
yok, tatlı sesini duymak ve kokunu almak – doğduğumdan beri duş almamış olsan
da kokun bana enfes geliyor. Ve hakkımda bilmen gereken bir şey daha… Çok
tombiş görünen tatlı bir göbeciğim de olsa, midemin günlük kapasitesi doğduğum
gün sadece 5-7 ml – minik bir bilye kadar! Benim dünyamdaki en akıllı kadınsın,
bağlantıyı gördüğünü biliyorum! Memendeki kolostrumunun miktarı tam olarak
benim mideme göre! Yaşamımın ilk gününde midemin duvarları çok sert ve esnemiyor;
biri beni biberonla beslemeye çalıştığında hevesle emsem de çoğunu kusmamın
sebebi bu. Görüyorsun anneciğim, çiçeği burnunda dünyamda haberleşmek için
sadece iki yolum var – ağlayabilirim ve emebilirim. Pek fazla göremiyorum ve
bütün o sesler senin karnındaykenkine göre çok gürültülü, memende ellerimi
kullanarak kendimi yönlendirebiliyorum ama aslında herşeyi anlamlandırmak için
neredeyse tüm yaptığım ağlamak ve emmek.
Biliyorum çok
kafa karıştırıcı geliyor anneciğim, emmek, emmek, sürekli emmek istemem – hatta
midem doluyken de. Ben emdiğimde ikimiz için de harika şeyler oluyor. Sindirim
kaslarımı uyararak kendi
sindirimimi aktif halde tutuyorum. Memeni böyle emmeme izin verdiğinde, o an
hangi sebeple emdiğime bağlı olarak emmemi kolaylıkla ayarlayabilirim.
Muhtemelen beslenme amacıyla emdiğimde ve bol süt yuttuğumda bunu hissedersin
ve lezzetli bir kase dondurma gibi rahatlamak için emdiğimde de. Bilirsin bazen
kaşığındakinin bitmesini hiç istemezsin. Benim için dondurmadan daha iyisin!
Fakat biberonla emmem ve içindekini almamam mümkün değil ve bu benim için kafa
karıştırıcı. Bu durumda emmeye devam edebilirim çünkü içgüdümün dediği budur
veya karnımın ağrıdığını farkedebilirim (çünkü 10. günde bile mide kapasitem
sadece bir pinpon topu kadar) ve ağlar, yine ağlarım. Çünkü gerçekten tek
bildiğim ağlamak ve emmek!
Bu
hissettiklerimle ilgili ne söyleyeceğim… Bu kadar çok emmek istemek elimde
değil anneciğim, böyle doğdum ve bu konuda yapabileceğim pek bir şey yok. İnan
bana, seni kandırmaya çalışmıyorum! Birkaç hafta içinde bu ihtiyaç birazcık
azalacak, şimdiyse emmek benim tek yöntemim fakat gerçekten havalı bir şey
duymak ister misin? Tek fayda gören ben değilim! Bu ilk günlerde seni
emdiğimde, vücudun prolaktin reseptörlerini aktive ediyor. Şaşırtıcı değil mi?
İlk iki haftamda prolaktin seviyelerin yükseldikçe göğüslerinde daha çok
reseptör aktive olur ve potansiyel süt üretimin beni emzirmeyi tercih edeceğin
süre boyunca daha fazlalaşır. Emzirme danışmanının biberon ya da emzik için
bekle demesinin sebeplerinden biri budur, bu prolaktin reseptörü olayı sadece
ilk 10-14 gün için geçerlidir, daha sonra prolaktin dalgalanması azalır.
Prolaktin
dışında ben memendeyken bir de oksitosin salgılanır. Seni bana bu kadar bağımlı
yapan kısmen oksitosin! Oksitosin aşk hormonu ve emzirirken rahat ve mutlu
hissetmene yardım ediyor. Devam et, anne, rahatla! Sorun yok! Oksitosin
salgılanması meme ucu uyarısıyla tetiklenir, illa süt çıkması gerekmez (işler
iyi gittiği zaman meme ucunu uyarmam aynı zamanda süt çıkardığım anlamına gelse
de!) Şimdi, bunu bebeğinden duymak acayip gelebilir ama oksitosin konusunda
bilmen gerekenler var. Hayatında oksitosin üretimini tetikleyen 3 olay var:
meme ucu uyarısı (seni emdiğim zamanki gibi), doğum (doğumdaki oksitosin
salgılanması rahim kasılmalarını tetikler, bazen emzirirken hissettiğin
kramplar da bundandır), ve orgazm! Bebek yaparken, doğururken ve beslerken aynı hormonun rol
oynaması ve bu hormonun aynı zamanda iyi hissettirmesi hayranlık verici değil
mi?
Anneciğim,
biliyorum benim için elinden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyorsun ve
vücudunun beni doyurabileceğinden endişe ediyorsun. Biliyorum herşeyi
ölçebiliyor olmaya alışıksın ve göğüslerinde ne kadar süt emdiğimi gösteren
işaretler yok. Belki bir göğüs pompası kullandın ve pek fazla sütün olmadığına
dair endişelerini doğruladı – ama anne, iyi bir pompa beni taklit edebilirse de
vücudunun bütün bu harika hormonları gürültülü motoru olan soğuk bir plastik
parçası için salgılamaya programlanmadığını anlamalısın. Benim sıcaklığımın ve
ağırlığımın, ne tatlı koktuğumun ve tombul yanaklarımın nasıl hissettirdiğini
bilirsin? İşte bu his süt yapmana yardım eder! Bu his, benim sana olmak
istediğim kadar senin de bana yakın olmak istemeni sağlamak üzere tasarlanan
sistemin bir parçasıdır. Ve anneciğim, biliyorum çok meşgulsun ve ben doğmadan
yapmaya alışık olduğun pek çok şey vardı, şimdi görüyorum ki bir daha hiçbirini
yapamayacağını düşünüyorsun, evimiz kontrolden çıktı ve belki bunlar seni
korkutuyor. Fakat lütfen bil ki bana sarılmakla geçirdiğin her an, bana
sevgiyle bakarak geçirdiğin her an ve o ilk günlerde beni emzirmekle geçirdiğin
her saat benim için çok önemli, çünkü tek bildiğim sensin. Babamı, anneannemi
ve tüm dostlarımızı seviyorum fakat en mutlu ve stressiz olduğum yer senin
yanın. Süt emip sersemlemişken beni sling’le üzerinde taşıyabilir misin?
Uyurken kalp atışlarını dinlemeyi gerçekten seviyorum, sıcaksın,yumuşaksın ve
harika kokuyorsun. Göğüslerin arasındaki boşluk tam başıma göre ve tenime değen
teninden daha çok sevdiğim bir şey yok. Aslında belki de vardır… Emzirdikten
sonra yanımda uyumana bayılıyorum. Anneciğim, yanımda uzanırken beni
emzirdiğinde çok gevşemiş oluyorsun, sütün çok güzel akıyor ve benimle olmaktan
çok mutlu olduğunu hissediyorum ve senin için çok özel olduğumu. Çünkü ben
emmeyi bırakmadıkça başka bir şey yapmak için kaçıp gitmiyorsun.
Ve anneciğim
sana bir söz vereceğim. Ne zaman olacağını kesin olarak söyleyemem ama sana bu
kadar yoğun ihtiyacım olmayacağı bir gün gelecek. Beslenmelerim düzene girecek,
kilo alımım sabitlenecek, ve bazen anneannem, babam ya da beni seven başka
birinin kucağında olmayı seveceğim bile. Fakat bugün sana ihtiyacım var. Her
zaman bir numaram olacaksın, hatta emzirmeyi bıraktıktan sonra bile, fakat
senin öğrendiğin gibi ben de ihtiyaçlarımı ertelemeyi ve onları karşılamak için
başkalarına güvenmeyi öğreneceğim. O zamana kadar benim için yaptıklarına çok
teşekkürler. Bana harçlık vermeye başlayana kadar umarım sağlığım, tatlı
gülüşlerim ve cıvıltılarım sana yeter!
Sevgiler,
Bebek