Emzirme Efsaneleri

Bazı Emzirme Efsaneleri, Daha Fazla Efsane, Daha Daha Fazla Efsane!!

Orijinal yazı: https://www.breastfeedinginc.ca/informations/myths-of-breastfeeding/
Yazar: Dr Jack Newman, IBCLC
Çeviren: Merve Demirey Akkaya
Düzeltmeler: Sena Gönüllü Yalçın, Arzu Yücekaya Bat, Seda Diri Iliç
Yazarın izniyle çevrilmiştir.

1.    Birçok kadın yeterli süt üretemiyor. YANLIŞ! Kadınların büyük çoğunluğu ‘yeterli’ miktardan da fazla süt üretir. Aslında, süt fazlalığı oldukça yaygındır. Kilo alımı yavaş olan ya da kilo kaybeden bebeklerin birçoğu anneleri yeterli süt üretmediği için değil, annelerinin ürettiği sütün tamamını alamadıkları için bu durumu yaşarlar. Sütün tamamını alamamalarının genel sebebi ise mevcut sütü alabilecek kadar memede tutulmamalarıdır. Anneye ilk günden ne yaptığını bilen biri tarafından bebeği nasıl emzireceğinin öğretilmesi bu yüzden önemlidir.

2.       Emzirmenin can yakıcı olması normaldir. YANLIŞ! Gerçi ilk birkaç gün hassasiyet olması nispeten yaygındır; bu sadece birkaç gün süren bir durum olmalı, anneyi emzirirken dehşete düşürecek kadar kötü olmamalıdır. Hafif ağrıdan daha fazlası anormaldir ve neredeyse her zaman bebeğin kötü kavramasından kaynaklanmaktadır. 3-4 günden önce iyileşmeyen ya da 5-6 günden fazla süren meme başı ağrısı göz ardı edilmemelidir. Her şey yolunda giderken başlayan yeni bir meme başı ağrısı mantar enfeksiyonuna işaret ediyor olabilir. Beslenme zamanlarını sınırlamak ağrıyı önlemez. Memenin iyileşmesi için bebeği memeden ayırmak son çare olmalıdır.

3.       Doğumdan sonraki ilk 3-4 gün süt gelmez (ya da az gelir). YANLIŞ! Sıklıkla öyle görünür çünkü bebek henüz tam anlamıyla memeyi kavrayamaz ve bu nedenle mevcut sütü alamaz. Çok fazla süt olmadığında (normal olarak ilk birkaç gün yok gibidir) sütün tamamını alması amacıyla bebek memeyi iyice kavramalıdır. Bu tam olarak bu cümleyi açıklar: “ Ama 2 saattir mememde ve aldığımda hala aç”.  Memeyi iyi kavrayamadığında bebek annesinin kolostrum adı verilen ilk sütünü alamaz. Ne kadar kolostrum olduğunu görmek için pompa ile sağmanızı öğütleyen herhangi biri varsa  emzirmeyi anlamamış demektir ve kibarca reddedilmelidir. Annenin sütü bollaştığında bebek memeyi kötü kavramasına karşın bol miktarda süt alabilir; yine de en baştan beri doğru kavraması, süt bol olsa bile sonrasında çıkabilecek problemleri önler.

4.       Bebek her iki memede de 20 (10, 15, 7.6) dakika kalmalıdır. YANLIŞ! Ancak, “memede olmak” ve “emzirmek” arasındaki ayrımın yapılması gerekir. Eğer bebek 15-20 dakikanın çoğunu aktif emerek geçiriyorsa diğer memeyi almak istemeyebilir. Eğer ilk memedeki ilk dakikalarda  aktif emip sonrasında memeyi geveliyor ya da uyuyor ve diğer memede de aynısını yapıyorsa ne kadar zaman olursa olsun yeterli olmayacaktır.  Bebek memeyi düzgünce kavrarsa daha iyi ve daha uzun süre emzirilebilecektir. Ayrıca bebek yutkunmayı bırakır bırakmaz anne süt akışını sürdürmek için memeye baskı uygularsa bu,  daha iyi ve daha uzun süre emmesine yardımcı olabilir. Bu yüzden “Bebek ilk 10 dakikada memedeki sütün %90’ını alır.” inanışının yanlış olduğu açıktır. Bebeğin ne şekilde süt aldığını görmek için nbci.ca daki videolara bakın.

5.       Anne sütü alan bir bebek sıcak havalarda ekstra suya ihtiyaç duyar. YANLIŞ! Anne sütü bebeğin tüm su ihtiyacını karşılar.

6.       Anne sütü alan bebekler ekstra D vitaminine ihtiyaç duyar. YANLIŞ! Herkesin D vitaminine ihtiyacı vardır. Formül mamaların üretiminde D vitamini eklenmektedir. Ancak bebekler karaciğerlerinde D vitamini deposu olarak doğarlar ve anne sütü de bir miktar D vitamini içerir. Dışarıya çıkarak ultraviyole güneş ışığına maruz kalmak kışın bile gerekli olan D vitamininin kalanını almak için imkân sağlar. Bunun için bebeğin her gün uzun sürelerle dışarıya çıkarılmasına gerek yoktur. D vitamini yağda çözünen bir vitamindir ve vücutta depolanır. Bazı durumlarda ( örneğin annenin gebeliğinde D vitamini eksikliği) tedbiren D vitamini desteği gerekebilir. Bebeği kapalı bir pencerenin ardından güneş ışığına maruz bırakmak daha fazla D vitamini almak için yeterli değildir.

7.       Anne bebeğini her emzirdiğinde meme ucunu temizlemelidir. YANLIŞ! Formül mama ile beslemek temizliğe özel bir dikkat gerektirir çünkü bebeği enfeksiyonlardan koruyamamakla kalmayıp bakterilerin üremesi için zemin hazırlar ve kolaylıkla bulaşabilir. Öte yandan anne sütü bebeği enfeksiyonlara karşı korur. Her emzirme öncesi meme ucunu temizlemek emzirme eylemini gereksiz yere karmaşıklaştırır ve koruyucu yağları meme ucundan uzaklaştırır.

8.       Pompa ile sağmak annenin ne kadar sütü olduğunu görmek için iyi bir yöntemdir. YANLIŞ! Sağımda elde edilen miktar, annenin stres seviyesi de dâhil birçok etmene bağlıdır. İyi emzirilen bir bebek annenin sağdığından çok daha fazla süt alır. Sağmak sadece ne kadar sağabildiğinizi gösterir.

9.       Anne sütü bebeğin ihtiyacı için yeterli demir içermez.  YANLIŞ! Anne sütü tam da bebeğin ihtiyacı kadar demir içerir. Eğer bebek miadında doğmuşsa en azından ilk 6 ay anne sütünden yeterli demiri alacaktır. Formül mama çok fazla demir içerir ancak bu miktarın demir eksikliğini önlemek için bebek tarafından yeterince sindirildiğinden emin olmak gerekir. Formül mamalardaki demir az miktarda emilir ve bunun çoğu dışkı ile atılır. Genellikle 6 aydan önce anne sütüne başka gıdaları eklemenin gereği yoktur.

10.   Biberonla beslemek emzirmekten daha kolaydır. YANLIŞ! Ya da “doğru olmamalı.” Oysa emzirmek, kadınlar emzirmeye düzgün bir başlangıç yapmak adına almaları gereken yardımı almadıklarında zor olmaktadır. Kötü bir başlangıç gerçekten de emzirmeyi zorlaştırabilir. Aynı zamanda bu kötü başlangıç aşılabilir. Emzirmek başta zordur ancak sonrasında genellikle kolaylaşır.

11.   Emzirmek anneye ayak bağı olur. YANLIŞ! Ancak bu, olaya nasıl baktığınıza göre değişir. Bir bebek her zaman, her yerde emzirilebilir; dolayısıyla emzirmek anne için özgürleştiricidir. Biberon ya da formül mama için sürüklenmeye gerek yoktur. Sütü nerede ısıtacağınız konusunda endişelenmeye gerek yoktur. Hijyen konusunda endişelenmeye gerek yoktur. Bebeğinizin nasıl olduğu konusunda endişelenmeye gerek yoktur çünkü bebek zaten sizinledir.

12.   Bebeğin ne kadar anne sütü aldığını anlamanın bir yolu yoktur. YANLIŞ! Bebeğin ne kadar anne sütü aldığını ölçmenin kolay bir yolu yoktur ancak bu, yeterli miktarda süt alıp almadığını anlayamayacağımız anlamına gelmez. Aslında bebeğin her beslenmede memeden birkaç dakika süt içmesi (ağzı iyice açma-duraksama-ağzı kapama türünde emme) bunu anlamanın en iyi yoludur. Diğer yollar bebeğin bol bol süt içtiğini göstermek için yardımcı olabilir. (Bebeğim yeterince süt alıyor mu? Bilgi sayfası.) ayrıca nbci.ca sayfasındaki videolara bakın.

13.   Modern formül mamalar anne sütüyle neredeyse aynıdır. YANLIŞ! Aynı olduğu iddiası 1900 yılı ve öncesinde yapılmıştı. Modern formül mamalar anne sütüne yalnızca yüzeysel olarak benzer.  Bir eksikliğin düzeltilmesinin her defasında bu bir avantaj olarak lanse edilir. Esasında formül mamalar anne sütünün ne olduğuna dair modası geçmiş eksik bilgilere dayanan ve tam olarak doğru olmayan kopyasıdır. Formül mama antikor içermez, canlı hücre içermez, enzim içermez, hormon içermez. Anne sütünden daha fazla alüminyum, daha fazla manganez, daha fazla kadmiyum, daha fazla kurşun ve demir içerir. Formül mamalar anne sütünden önemli ölçüde daha fazla protein içerirler. Esasen formül mamadaki protein ve yağlar anne sütündekilerden farklıdır. Formül mamalar emzirmenin başından sonuna, 1. Gününden 7. Gününe, 7.gününden 30.gününe ya da kadından kadına veya bebekten bebeğe göre değişmez. Sizin sütünüz bebeğinizin ihtiyacına göre üretilir. Formül mamalar ise her bebeğin ihtiyacına göre üretilir. Formül mamalar genellikle sadece bebekleri iyi büyütmekte başarılı olmuştur, ancak anne sütünde onlardaki besin ögelerinden fazlası vardır.

14.   Eğer annede bir enfeksiyon varsa emzirme kesilmelidir. YANLIŞ! Çok çok istisnalar haricinde emzirmeye devam etmek aslında bebeği koruyacaktır. Annenin hasta olduğunu fark etmesinden günler öncesinde, ateşlenene kadar (ya da öksürme, kusma, ishal, kaşıntı vb. ortaya çıkana kadar) hastalığı bebeğe çoktan bulaştırmıştır. Bebeği enfeksiyondan korumanın en iyi yolu bebeği emzirmektir. Eğer bebek hastalanırsa emzirildiği takdirde hastalığı daha hafif atlatacaktır. Ayrıca belki hastalığı anneye bulaştıran bebek olabilir ancak bebek emzirildiği için hastalık belirtisi göstermemiştir. Keza meme enfeksiyonları da –meme apsesi de dahil- ağrılı olmasına rağmen emzirmeyi kesmek için sebep değildir. Aslında eğer anne etkilenen taraftan emzirmeye devam ederse muhtemelen enfeksiyon daha hızlı toparlayacaktır. (emzirme ve ilaç tedavisi, emzirme ve hastalık bilgi sayfası.)

15.   Eğer bebekte ishal veya kusma varsa emzirme kesilmelidir. YANLIŞ! Bebekteki bağırsak  enfeksiyonu için en iyi ilaç emzirmektir. Diğer besinler kısa bir süreliğine kesilebilir ancak emzirmeye devam edilmelidir. Ender durumlar haricinde bebeğiniz ishalken ya da kusuyorken ihtiyaç duyduğu tek sıvı anne sütüdür. Ağızdan dehidrasyon çözeltisine sevkedenler çoğunlukla daha fazla para kazanmak için formül mama üreticileri tarafından yönlendirilir (ki aynı zamanda oral rehidrasyon çözeltisi de üretenlerdir.) Bebek emerek rahat eder, anne de emzirerek. (emzirme ve ilaç tedavisi, emzirme ve hastalık bilgi sayfası.)

16.   Eğer anne ilaç kullanıyorsa bebeğini emzirmemelidir. YANLIŞ! Annelerin emzirirken güvenli bir şekilde kullanamayacağı çok çok az ilaç vardır. Birçok ilacın çok küçük bir kısmı süte geçer ancak o kadar küçük bir miktardır ki endişelenmeye gerek yoktur. Eğer bir ilaç gerçekten endişe vericiyse genellikle eşdeğer etkinlikte ve güvenli bir alternatifi vardır. Hem anne hem bebek için suni beslenme ve emzirmeye devam etme arasında kar zarar hesabı yapılmalıdır. (emzirme ve ilaç tedavisi, emzirme ve hastalık bilgi sayfası.)

Daha Fazla Efsane

1.       Emziren anne yedikleri konusunda takıntılı olmalıdır. YANLIŞ! Emziren bir anne dengeli bir biçimde beslenmeyi denemelidir. Ancak ne özel besinler yemesine ne de belli başlı besinlerden kaçınmasına gerek vardır. Emziren bir annenin süt üretmek için süt içmesine gerek yoktur. Emziren bir annenin baharatlı yiyeceklerden, sarımsaktan, lahanadan veya alkol tüketmekten kaçınmasına gerek yoktur. Emziren anne normal sağlıklı bir diyet sürdürmelidir. Buna rağmen bazı durumlarda annenin yedikleri bebeği etkileyebilir, bu ender bir durumdur. En yaygın olarak kolik, gaz ve ağlama krizleri durumunda annenin beslenme düzenini değiştirmektense emzirme tekniğini değiştirerek çözülebilir. (bilgi sayfası emzirilen bebeklerde kolik)

2.       Emziren anne süt üretmek için daha fazla yemelidir. YANLIŞ! Çok düşük kalorili diyet yapan kadınlar dahi yeterli miktarda süt üretebilir, en azından uzun sürene ve tehlikeli düzeye ulaşana kadar. Genellikle bebek ihtiyacı olanı alır. Bazı kadınlar birkaç gün az yerlerse süt üretimlerinin kötü etkileneceğinden endişe duyarlar. Endişelenmenin gereği yoktur. Bu tür değişimler sütün miktarını ya da kalitesini etkilemez. Genellikle annelerin günlük ekstra 500 kalori almaları gerektiği söylenir. Anne iştahının gerektirdiği kadar ve dengeli beslenmelidir. Yeme konusundaki kurallar sadece emzirmeyi gereksiz yere karmaşıklaştırır.

3.       Emziren bir anne bol bol sıvı almalıdır. YANLIŞ! Emziren anne susadıkça su içmelidir. Bazı kadınlar hep susuz hissedebilir ancak büyük çoğunluğu her zaman içtiği kadar su içmektedir. Eğer annenin su ihtiyacı artarsa vücudu bunu anlar ve susamasını sağlayarak bunu ona bildirir. En azından günlük belli bir miktar su içmeniz gerektiğine inanmayın. Sıvı alımı konusundaki kurallar sadece emzirmeyi gereksiz yere karmaşıklaştırır.

4.       Sigara içen bir kadının emzirmemesi daha iyi olur. YANLIŞ! Sigarayı bırakamayan kadın emzirmelidir. Örneğin emzirmenin, sigara dumanının bebeğin akciğerleri üzerindeki olumsuz etkisini azalttığı gösterilmiştir. Emzirmek hem annenin hem de bebeğin sağlığına büyük fayda sağlar. Sigara içmemesi daha iyi olur ancak eğer sigarayı bırakamıyor veya azaltamıyorsa bu durumda sigara içerken emzirmek, sigara içerken formül mama vermekten daha iyidir.

5.       Emzirirken alkol alınmamalıdır. YANLIŞ! Makul ölçülerdeki alkol alımı hepten göz korkutucu olmamalıdır. Birçok ilaçta olduğu gibi alkolün de küçük bir kısmı süte geçer. Emziren kadın biraz alkol alıp normalde yaptığı gibi emzirmeye devam edebilir. Alkol almayı yasaklamak emziren anneler için hayatı gereksiz yere kısıtlamanın başka bir yoludur.

6.       Meme ucunda kanama olan anne emzirmemelidir. YANLIŞ! Kanama her ne kadar bebeğin daha fazla kusmasına yol açsa  hatta bebeğin dışkısında  bile kan görülse bile  bu, emzirmeyi bırakmak için bir sebep değildir. Acıyan ve kanayan meme uçları, acıyan ve kanamayan meme ucundan daha kötü sayılmaz. Asıl problem meme ucundaki ağrıdır. Bu ağrının sıklıkla ve büyük ölçüde çözümü vardır. Yardım alın. (ağrılı meme ucu ve vasospasm ve raynaud’s fenomeni bilgi sayfası) Bazı kadınlarda açıkça memenin içinden gelen ve ağrının eşlik etmediği kanamalar olabilir. Bu durum genellikle doğumdan birkaç gün sonra ortaya çıkar ve birkaç gün sürer. Anne bunun için emzirmeyi bırakmamalıdır. Eğer kanama yakın zamanda kesilmezse problemin kaynağı araştırılmalıdır ancak anne emzirmeye devam etmelidir.

7.       Meme büyütme ameliyatı geçirmiş olan bir kadın emziremez. YANLIŞ! Çoğunluğu pekâlâ emzirebilir. Silikon implantlarla emzirmenin bebeğe zararı olduğuna dair bir kanıt yoktur. Nadiren bu operasyon areola kanalıyla yapılır. Bu kadınlar areola hattında ameliyat kesisi olan her kadın kadar sıklıkta süt üretiminde sorun yaşayabilir.

8.        Meme küçültme ameliyatı olmuş bir kadın emziremez. YANLIŞ! Meme küçültme ameliyatı sıklıkla annenin süt üretim kapasitesini azaltır ancak birçok kadın fazlasıyla süt ürettiğinden dolayı meme küçültme ameliyatı geçirmiş bazı anneler bebeklerini sadece anne sütü ile besleyebilir. Böyle bir durumda emzirme özel bir bakımla ve “Doğru Başlamak” bilgi sayfasında bahsedilen prensiplerle uygulamnmalıdır. Buna rağmen anne yeterince süt üretemiyor gibi görünüyorsa yine de emzirme destek sistemi ile desteklenerek emzirmeye devam edebilir (yapay meme ucu emzirmeyi engellemesin diye) emzirme destek sistemi bilgi sayfasına bakın.

9.       Prematüre bebekler meme emmeye başlamadan önce biberon emmeyi öğrenmelidirler. YANLIŞ! Prematüre bebekler emzirildiğinde biberonla beslendiklerinde olduğundan daha az strese girerler. 1200 gram kadar küçük bebekler, hatta daha küçük olanlar bile ilk birkaç hafta memeyi kavrayamıyor olsalar da durumları stabilleştiğinde memeye alınmalıdır. Yine de öğrenecektir ve göğüste tutulacaktır,  bu  hem annenin hem bebeğin iyiliği için önemlidir. Aslında bebeğin ağırlığı ya da doğduğu gebelik haftası, bebeğin emme hareketleri yapmasıyla belirlenen emmeye hazır bulunuşluğu kadar önem taşımaz. Prematüre bebekleri biberonla beslemek için zamanında doğan bebekleri beslemek için olduğundan daha fazla sebep yoktur. Gerçekten takviye gerektiğinde ise takviye için yapay meme ucu dışında farklı yollar vardır.

10.   Yarık dudak ve/veya yarık damaklı olan bebekler emzirilemez. YANLIŞ! Bazısı gayet iyi emer. Sadece yarık dudağı olan bebekler genellikle iyi becerirler. Ancak yarık damaklı birçok bebek gerçekten de memeyi tutmakta zorlanır. Ancak şüphesiz eğer emzirme denenmediyse bile elbette bebek emzirilemeyecektir. Bebeğin emebilme kabiliyeti her zaman yarığın derecesine göre değişmiyor gibi görünebilir. Emzirmenin düzgün tesisi için ilkeleri kullanarak mümkün mertebe emzirmeye başlanmalıdır. (bilgi sayfası emzirme-doğru başlamak) Eğer biberon verilmişse bu bebeğin emme kabiliyetini köreltecektir. Eğer bebeğin beslenmesi gerekiyorsa ve ememiyorsa biberon yerine fincan tercih edilebilir, edilmelidir de. Nadiren finger feeding yarık dudak/damaklı bebeklerde başarılı olur ancak her zaman değil. (parmakla ve fincanla besleme bilgi sayfasına bakın.)

11.   Küçük memelere sahip kadınlar büyük memelilerden daha az süt üretirler. SAÇMALIK!

12.   Emzirmek gebe kalmaya karşı hiçbir koruyuculuk sağlamaz. YANLIŞ! Dört dörtlük bir yöntem sayılmaz ancak zaten hiçbir yöntem dört dörtlük değildir. Aslına bakarsanız emzirme kötü bir korunma yöntemi değildir ve özellikle doğumdan sonraki ilk 6 ayda güvenilir bir korunma sağlar. Hatta eğer bebek 6 aydan küçükse, sadece anne sütü alıyorsa ve eğer anne doğumdan sonra normal bir şekilde adet görmeye başlamamışsa en az doğum kontrol hapları kadar koruyucudur. 6 aydan sonra ise koruyuculuk azalır ancak devam eder ve ortalama olarak ikinci yılını emziren kadınlar suni bir korunma yöntemi kullanmıyor olsalar bile 2-3 yılda bir çocuk sahibi olacaktır.

13.   Emziren kadınlar doğum kontrol hapı kullanamazlar. YANLIŞ! Mesele bebeğin anne sütü alırken zaten maruz kalmakta olduğu kadın hormonlarına maruz kalması değildir. Bebeğe çok azıcık bir miktarı geçer. Her nasılsa hap kullanan kadınların bir kısmı sadece progesteron içerenlerden kullanıyor olsalar da süt üretimlerinin azaldığını fark etmişlerdir. Östrojen içeren hapların süt üretimini azaltması daha muhtemeldir. Birçok kadının yeterli olandan daha fazla süt üretmesinden dolayı bu durum çoğu zaman sorun teşkil etmez, ancak bazen fazla süt üretimi varlığında bile sorun olabilir ve bebek mızmızlanır ve emerken memnun olmayabilir. Bebekler  “memedeki süte” değil sütün akış hızına tepki gösterirler, öyle ki süt üretimi çok iyi olsa bile daha hızlı bir akışa alışkın olan bebeğin dahi mızmızlanmasına sebep olabilir. Hapı bırakmak sıklıkla her şeyi normale döndürür. Emziren kadınlar eğer mümkünse hap kullanmaktan kaçınmalı ya da en azından bebeğin ek gıdaya başlaması beklenmelidir (genellikle 6 ay civarı). Bebek 6 aydan büyükse bile süt üretimi önemli ölçüde azalabilir. Eğer doğum kontrol hapı kullanımı şartsa  sadece progesteron içerenler (östrojen içermeyen) daha uygundur.

14.   Anne sütü alan bebekler 6 aydan sonra diğer hayvan sütlerine ihtiyaç duyarlar. YANLIŞ! Anne sütü bebeğe diğer sütlerde bulunan her şeyi ve daha fazlasını verir. 6 aydan büyük bebekler esas olarak yemek yemeyi öğrenmeleri için ve 7-9 aylardan itibaren sadece anne sütünden yeterli miktarda alamadıkları demiri başka bir kaynaktan alabilsinler diye katı gıdalara başlatılmalıdır. Nitekim bebek emzirildiği sürece inek sütü ya da formül mamaya gerek olmayacaktır. Ancak eğer anne 6 aydan sonra süt vermek isterse gün içinde birkaç kez emzirdiği ve geniş çeşitlilikte ve miktarda katı gıda verdiği sürece inek sütü veya keçi sütü vermemek için bir sebep yoktur. 6 aydan büyük olan ve hiç formül mama almamış çoğu bebek tadından dolayı sütü kabul etmeyecektir.

Daha da Fazla Efsane

1. Düz ya da içe çökük meme ucu olanlar emziremezler. YANLIŞ! Bebekler sadece meme ucunu değil, memenin tamamını emerler. Her ne kadar belirgin bir meme ucunu emmek bebek için daha kolay olsa da ucun çıkık olması şart değildir. Emzirmeye düzgün bir başlangıç genellikle problemleri önler ve herhangi bir meme ucu şekline sahip kadınlar mükemmel bir şekilde layıkıyla emzirebilirler. Geçmişte sıklıkla bebeğe memeyi tutturmak için meme ucu koruyucuları tavsiye edilirdi. Bu araç özellikle ilk 2 haftada kullanılmamalıdır. Çözüm gibi görünmesine rağmen bu koruyucuların kullanımı az beslenmeye ve aşırı kilo kaybına sebep olabilir ve hatta bebeğin memeyi tutmasını daha da zor hale getirebilir (parmak ve fincanla besleme bilgi sayfası). Eğer bebek ilk etapta düzgün yardımla memeyi tutamıyorsa sıklıkla daha sonra tutacaktır. Aynı zamanda memeler ilk birkaç haftada değişim gösterirler ve annede süt üretimi iyi olduğu sürece ne olursa olsun genellikle bebekler 8 haftadan önce memeyi kavrarlar. Yardım alın, bebek memeyi daha önce de tutabilir. ‘bebek hala emmiyorsa’ bilgi sayfasına bakın.


2. Gebe kalan emziren kadın emzirmeyi bırakmalıdır. YANLIŞ! Eğer anne ve bebek isterse emzirme devam edilebilir. Bazı kadınlar yeni bebeğin doğumundan sonra bile büyük çocuğu emzirmeye devam ediyor. Birçok kadın hamile kaldığında meme başı hassasiyetinden ya da başka sebeplerden dolayı emzirmeyi sonlandırmaya karar verir ancak bunu yapmak için tıbbi gereklilik veya acele etmeye gerek yoktur. Aslında devam etmek için genellikle iyi nedenler vardır. Süt üretimi gebelik sırasında muhtemelen azalacaktır ancak bebek başka gıdalar alıyorsa bu genellikle bir sorun değildir. Bununla birlikte, bazı bebekler süt üretiminin az olması durumunda emmeyi bırakabilir.


3. İshal olan bebek emzirilmemelidir. YANLIŞ! Bağırsak enfeksiyonu (gastroenterit) için en iyi tedavi emzirmedir. Ayrıca bebeğin anne sütü haricindeki sıvıları istemesi olağan dışıdır. Eğer laktoz intoleransı problem oluyorsa bebeğe beslenmeden hemen önce veya sonra, reçetesiz ulaşılabilen laktaz damlaları verilebilir; ancak bu, emzirilen bebeklerde nadiren gerekli olur. Doktorunuzdan kullanımı hakkında bilgi alın. Her halükarda gastroenterite bağlı olarak gelişen laktoz intoleransı zamanla kaybolur. Laktozsuz formül mamalar emzirmekten daha iyi değildir. Emzirme, herhangi bir formül mamadan daha iyidir.


4. Bebekler iki saat memede kalırlar çünkü emmek isterler. YANLIŞ! Bebekler emmek ister ve emmeyi severler, ancak ne kadarına ihtiyaç duyarlar? Bu kadar uzun süre memede kalan bebeklerin çoğu, iyi besleniyor olsalar da muhtemelen açtırlar. ‘Memede olmak’ ile ‘emmek’ aynı şey değildir. Bebeğe memeyi daha iyi tutturmak daha etkili emmesine imkân sağlar ve böylelikle gerçekten süt içmek için daha fazla zaman harcar. Ayrıca bebek artık kendi kendine yutkunmadığında ağzına sütü sağarak daha fazla süt almasına yardımcı olabilirsiniz. (bkz. Bilgi sayfası göğüs kompresyonu) 5-6 haftadan daha küçük bebekler süt akışının yavaş oluşundan dolayı da sıklıkla memede uyurlar, mutlaka doyduklarından değil. Nbci.ca'daki videolara bakın.


5. Bebeğin biberon almayı öğrenmesi gerekir. Bu nedenle her zaman bebek reddetmeden önce biberon teklif edilmelidir. YANLIŞ! Çoğu anne çeşitli nedenlerle biberon vermeye karar verse de bebeğin biberon almayı öğrenmek zorunda olması için bir sebep yoktur. Gerçekten de bir bebeğin biberon almasında büyük bir avantaj yoktur. Kanadalı kadınların 52 haftalık bir doğum izni alması gerektiği için bebek, annesi işine geri dönmeden çok önce yaklaşık 6 ay civarı katı yemeye başlayabilir. Bebek, sıvıları veya tamamen püre haline getirilmiş katıları kaşıkla alabilir. Bebek doğumdan itibaren ya da daha ileriki aylarda fincanla içmeyi öğrenmeye başlayabilir ve daha büyük bir bebeğe göre fincanı verimli bir şekilde kullanmayı öğrenmesi birkaç hafta sürebilir, ancak öğrenir. Eğer anne biberon verecekse bebeğin 4-6 hafta boyunca sadece emzirilmesi sağlanmalıdır, sonrasında ise ara sıra verin. Bazen de 6 haftaya kadar biberonu güzel bir şekilde alan bebekler, düzenli bir şekilde biberon alıyor olsalar da 3.-4.aylarda biberonu reddederler (akıllı bebekler). Endişelenmeyin, yukarıdaki gibi kaşıkla devam edin. Emzirme iyi gitmiyorken biberon vermek genellikle iyi bir fikir değildir ve emzirmeyi daha da zorlaştırabilir. Hem sizin hem bebeğinizin iyiliği için “bebek itaat edene kadar açlıktan öldürmeyi” denemeyin. Yardım alın.

6. Annenin ameliyat olması durumunda emzirmeye yeniden başlaması için 1 gün beklemesi gerekir. YANLIŞ! Anne ameliyattan hemen sonra, uyanır uyanmaz emzirebilir. Ender durumlar haricinde ne anestezi esnasında kullanılan ilaçlar ne de ağrı kesiciler veya antibiyotikler annenin emzirmeyi kesmesini gerektirir. Bilgili hastaneler emzirmenin devam edebilmesi için ihtiyaç duyduklarında hem anneyi hem bebeği barındıracaktır. Emzirmeyi kısıtlayan birçok kural annelerin ve bebeklerin yararına olmaktan çok personelin rahatlığı içindir.

7. İkizleri emzirmenin üstesinden gelmek zordur. YANLIŞ! Eğer emzirme iyi gidiyorsa ikizleri emzirmek biberonla beslemekten daha kolaydır. Annenin ikizleri olduğunda emzirmeye doğru bir başlangıç yapmak bu yüzden çok önemlidir. (Bkz. Bilgi Sayfası Emzirme-Doğru başlamak ve Ten Tene Temasın Önemi) Bazı kadınlar üçüzleri sadece emzirmektedir. Açıkçası bu çokça emek ve zaman ister fakat ikizler ve üçüzler ne şekilde besleniyor olurlarsa olsunlar çokça emek ve zaman isterler.

8. Hamilelikte memeleri büyümeyen veya az büyüyen kadınlar yeterli süt üretemezler. YANLIŞ! Yeterli süt üretemeyen çok çok az kadın vardır (gerçi emzirme destek sistemi ile emzirmeye devam edebilirler). Bu kadınların bazıları hamilelikte memelerinin büyümediğini söyler. Ancak hamilelikte memeleri büyümemiş gibi görünen kadınların büyük çoğunluğu yeterli miktardan da fazla süt üretirler.

9. Memeleri dolu gibi gözükmeyen kadınların sütü azdır. YANLIŞ! Bolca süt üretmek için memelerinizi dolgun hissetmeniz gerekmez. Emziren bir kadının bedeni süt üretimini bebeğinin süt alımına göre ayarladığından daha az dolgun hissetmesi normaldir. Bu durum aniden olabileceği gibi, doğumdan iki hafta sonra, hatta daha erken bile olabilir. Meme hiçbir zaman “boş” olmaz ve ayrıca bebek emdiği sürece süt üretir. Bebek memeden yeterli süt alıyor mu? Önemli olan budur, memenin ne kadar dolgun olduğu değil. Sütünüzün yeterli olup olmadığına memenizi sıkarak karar veren herkese şüpheyle yaklaşın. Nbci.ca daki videolara bakın.

10. Toplum içinde emzirmek uygun değildir. YANLIŞ! Uygun olmayan şey bebeğini emziren kadınların aşağılanması ve taciz edilmesidir. Bebekleri için her şeyin en iyisini yapmaya çalışan kadınların başka insanların takıntıları ve anlayışsızlıklarından ötürü evde kalmaya ya da bebeklerini umumi tuvalette emzirmeye zorlanmamalıdır. Bundan rahatsız olanların ihtiyaç duyduğu tek şey bakışlarını başka tarafa çevirmektir. Çocuklar bir kadını emzirirken görmekten psikolojik olarak zarar görmezler. Aksine önemli, güzel ve büyüleyici bir şey öğrenebilirler. Memelerin sadece bira satmak için olmadığını bile öğrenebilirler. Dışarı çıktıklarında bebeklerini biberonla beslenmesi için evde bırakan kadınların bir dahaki sefere bebekleriyle birlikte çıkmaları için cesaretlendirilmeleri gerekebilir.


11. 3 ya da 4 yaşına kadar emzirmek normal değildir ve çocuk için kötüdür, anne ve çocuk arasında aşırı bağımlı bir ilişkiye sebep olur. YANLIŞ! Bu gezegendeki insanlığın başlangıcından beri birçok kültürlerde 2-4 yıl emzirmek kuraldı. Sadece son 100 yılda emzirmek sınırlı bir şey olarak görülüyor. 3 yaşına kadar emzirilen çocuklar aşırı bağımlı olmuyor. Aksine, daha güvenli ve böylece daha bağımsız olma eğilimindedirler. Bu çocuklar kendi kendilerine emmeyi bırakmak için adım atacaklar (annenin anlayışla cesaretlendirmesiyle) ve süreci böylece kendi başlarına tamamlayarak güvende olacaklar.

12. Eğer bebek birkaç gün (veya hafta) memeden uzaklaşırsa memedeki süt ekşiyeceğinden tekrar emzirmemelidir. YANLIŞ! Süt eskiden olduğu kadar iyidir. Memedeki süt biberondaki süt veya formül mama değildir.

13. Emziren anne egzersiz yaptıktan sonra emzirmemelidir. YANLIŞ! Bir annenin egzersiz yaptıktan sonra emzirmemesi için kesinlikle bir sebep yoktur. Annelerin egzersizinden sonra bebeklerin emerken mızmız olduğunu göstermek amacıyla yapılan çalışma kötü yapıldı ve milyonlarca annenin gündelik deneyimiyle çelişiyordu.

14. Emziren kadın saçını boyatamaz. YANLIŞ! Bunun nerden geldiği hakkında hiçbir fikrim yok.

15. Her şeyin suçlusu emzirmedir. DOĞRU! Aile, sağlık profesyonelleri, komşular, arkadaşlar ve taksi şoförleri; eğer anne yorgunsa, gerginse, ağlamaklıysa, hastaysa, dizleri ağrıyorsa, uyumakta zorlanıyorsa, her zaman uykuluysa, başı dönüyorsa, anemikse, artriti azdıysa, (migren veya herhangi bir kronik problem) , saç dökülmesi, görüşte değişiklik, kulak çınlaması ya da deri kaşıntısı için emzirmeyi suçlar. Evlilik sorunlarının ve diğer çocukların yaramazlık etmesinin sebebi olarak emzirme suçlanır. İpotek oranları arttığında ve ekonomi duraksadığında suçlanacak şey emzirmedir. Ve ne zaman hayatın ”resim albümü”ne uymayan bir şey olsa anneye herkes tarafından emzirmeyi bırakmasının daha iyi olacağı tavsiye edilecektir.

Daha Daha Fazla Efsane

·       Emziren anneler eğer röntgen çektirdiyse emziremezler. Yanlış! Göğüs veya diş röntgeni gibi röntgenler süte ve bebeğe etki etmezler, anneler endişe etmeden emzirebilir.Mamogramların okunması anne emzirirken zordur, fakat okunabilir de, annenin emzirmeyi kesmesi gerekmez. Ayrıca göğüsteki yumruyu incelemek için başka yollar da vardır. CT taraması ve MRI taraması gibi yeni görüntüleme metotları kontrast kullanılsa bile hiçbir endişe gerektirmez. Ya kontrast kullanılan özel röntgenler? Radyoaktif izotop kullanılmaması şartıyla annenin tek bir beslemeyi dahi kesmesi gerekmez. Bunlara intravenöz pyelogram, lenfanjiogram, venogram, arteriogram, myelogram, vs. gibi çalışmaları da ekleyebiliriz.  
Peki ya radyoaktif nükleotidler kullanan çalışmalar ( Kemik Taraması, Akciğer Taraması Vs.) ? Bebek çok az miktarda radyoaktif nükleotid alacaktır. Ancak bu benzer testleri çocuklarda hatta küçük bebeklerde sık sık uygulasak da  potansiyel kayba annenin beslemeye devam etmesi önemli derecede yarar sağlayacaktır, benim düşüncem anne emzirmeye devam etmelidir. Eğer bir süreliğine beslemeyi durdurma zorunluluğu hissedilirse her ihtimale karşı süt sağın; önceden sağılmış süt ile bebek beslenebilecektir, formülle değil. İki yarılanma ömründen sonra, bileşiğin %75 i vücuttan atılacaktır. Bu süre beklemek için kesinlikle yeterlidir ( Radyoaktif taramaların çoğunda kullanılan teknetyumun yarılanma ömrü sadece 6 saattir, böylece enjeksiyondan 12 saat sonra bileşiğin %75i vücuttan atılmış olacaktır).
İstisnası, I131 kullanılan tiroid taramasıdır. Emziren annelere bu testi yapmaktan kaçınmalıdır. Tiroidin incelenmesi için birçok yöntem vardır ve tiroid taraması yapmaya çok nadiren ihtiyaç duyulur. Eğer tarama yapılmak zorunluluğu varsa ve I123 testi gerekiyorsa annenin doza bağlı olarak 12-24 saatliğine emzirmeyi bırakması gerekir. Radyoaktif iyot almadan önce kontrol edilmelidir – emin olana kadar test bekleyebilir. Taramanın zorunlu olduğu birçok vakada test birkaç ay bekletilebilir. Bu arada akciğer taramalarında radyoaktif kontrast yöntemi akciğer pıhtısını belirlemekte artık kabul görmemektedir. Şimdilerde BT (Bilgisayarlı tomografi) yöntemi tanı koymada önerilen yöntem olmuştur. ( Ayr. Bk. Emzirme ve ilaç tedavisi Sayfası)

·       Emziren annelerin sütü durup dururken kesilebilir. Yanlış!

Veya eğer böyle bir şey oluyorsa, bu çok nadiren olan bir şeydir. Günden güne ve sabah-akşam değişiklikleri dışında süt üretimi aniden değişmez. Sanki daha az süt üretiliyormuş gibi görünen değişiklikler olur:

·       Bebeğin ihtiyacının arttığında, sözümona büyüme atağı. Eğer bu görünüşte sütün azalmasının sebebiyse birkaç gün sık emzirme normale dönüşü sağlayacaktır. Göğsü elle sıkıştırarak bebeğin sütü almasına yardımcı olmaya çalışın. ( Bk. Göğüs Kompresyonu Bilgi Sayfası )

·       Bebeğin davranışlarındaki değişim. Yaklaşık 5-6 haftalıkken, birkaç gün öncesi veya sonrası, bebek emerken uykuya dalabilir, memeyi çekiştirmeye eğilimli olacaktır veya sütün hızı yavaşladığında ağlayacaktır. Süt kurumamıştır fakat bebek değişmiştir. Elle sıkıştırma yaparak bebeğin sütü almasına yardımcı olun. Bebek nasıl memeye tutturulur, bebeğin sütü aldığından nasıl emin olunur, nasıl göğüs elle sıkıştırılır gibi konular için nbci.ca sitesindeki videolara bakınız.

·       Annenin göğsü dolu görünmüyor ve yumuşak görünüyor. Birkaç hafta sonrasında annenin memesinde dolgunluk veya göğüslerinde doluluk olmaması normaldir. Bebek emmeye devam ettiği sürece endişe etmeye gerek yoktur.( bk. Bebeğim yeterli süt alıyor mu? Bilgi sayfası )

·       Bebek emmesinin verimliliği daha az. Bu genellikle bebeğe biberon veya emzik verilmesine bağlıdır, böylece bebek beslenmenin uygunsuz yolunu öğrenmiş oluyor.

Doğum kontrol hapları süt veriminizi düşürebilir. Yalnızca progesteron içerenlerle değişmeyi veya ilaç almayı kesmeyi düşünün. Veya başka yöntem kullanın. Sütün verimini düşüren diğer ilaçlar psödoefedrin (Sudafed), bazı antihistaminikler, ve belki diuretiklerdir.

Eğer gerçekten bebek yeterli ememiyor gibi görünüyorsa yardım alın fakat biberon vermeyin, biberon vermek her şeyi daha kötü hale getirebilir.  Takviye kesinlikle gerekliyse bebeğin beslenmesi emzirme ile araya girmeyen emzirme destek sistemi veya bebek EDS’yi kabul etmezse fincan ile desteklenebilir. Ayrıca, takviye vermeden önce birçok şey yapılabilir. Yardım alın. Bebeğin daha fazla süt almasına yardımcı olmak için elle baskı uygulamayı deneyin. (Bkz: Göğüs Kompresyonu Bilgi Sayfası).

·       Hekimler emzirme hakkında çok şey bilir. Yanlış! Açıkçası, istisnalar vardır. Her nasılsa Kuzey Amerika ve batı Avrupa okullarında yetişen hekimler emzirme hakkında bir şey öğrenmemiştir. Daha az bir kısmı annelerin emzirmeye başlaması ve sürdürmesi konularının uygulamalı yönlerini öğrenmiştir. Hekimlerin bebek beslenmesine ilişkin bilgilerinin çoğu tıp fakültesindeki bilgilerinden sonra formül mama firmalarının temsilcileri veya reklamlarından gelmektedir.

·        En azından çocuk doktorları çoğu şeyi bilirler. Yanlış! Açıkçası, istisnalar vardır. Ayrıca  çocuk doktorlarının çoğu tıp fakültesi sonrası eğitimlerinde(uzmanlık) resmi olarak hiçbir şey öğrenmezler ve geçerken aldıkları sıklıkla yanlıştır. Pediatrideki birçok stajyere göre hastaneye yatırılmış bebeklerin emzirilmesi “iyi bir tıbbi bakıma engel” olmaktadır.

·       Formül mama şirketi literatürü ve formül mama numuneleri annenin ne kadar süre emzireceğini etkilemez. Gerçekten mi? Peki formül mama şirketleri neden bu numunelerin, kendi şirketlerinin numunelerinin yeni annelere verildiğinden emin olmak için bu kadar sıkı çalışıyorlar? Bu numuneler ve literatür emzirmeyi teşvik etmek için mi veriliyor? Formül mama şirketleri bu numune ve kitapçıkların masrafını anneleri daha uzun süre emzirmeye teşvik etmek için mi üstleniyor? Eğer anne formül mama veriyorsa, şirketler annenin kendi markalarını kullanmasını ister. Fakat birbirleriyle rekabet ederken mama şirketleri emzirme ile de rekabet ediyorlar. Sigara şirketleri kullandığında bu argümana inanıyor muydunuz?

·       Anne sütü ile verilen mama bebekte problemlere sebep olabilir. Yanlış! Çoğunlukla emziren anneler formül mama kullanmaya ihtiyaç duymazlar ve yapay süt gerektirdiği görülen problemler ortaya çıktığında sıklıkla formül mama kullanmadan problemler çözülür. Halbuki bebeğe formül mama vermek gerekse bile anne sütü ve formül mamayı beraber vermemek için bir sebep yoktur.

·       Her istediğinde emzirilen bebekler muhtemelen kolik olurlar. Yanlış! “Kolikli” emen bebekler sıkça hızlı bir şekilde kilo alırlar ve bazen çok sık emerler. Hâlbuki birçoğu çok sık emmeleri sebebiyle değil, istedikleri şekilde iyi süt alamadıkları için koliktir. Tipik bir biçimde ilk birkaç dakikada bebekler çok iyi emer, sonra ısırırlar ya da uyurlar. Bebek diğer tarafa geçmek istediğinde, kısa bir süre yine iyi emer ve sonra ısırır ya da uyur. Bebek nispeten ön sütle karnını doldurmuş olur ve bu nedenle sıkça beslenir. Ön süt alması gaz, ağlama ve yoğun sulu bağırsak hareketleri sonuçlarını ortaya çıkarabilir. Anne bebeği ilk tarafta daha uzun süre beslenmeye zorlayabilir,  bebek emme hareketi yapar fakat süt içmezken memeye kompres yaparak böylece yoğun yağlı süt almasını sağlayabilir. (Bkz. Emen Bebeklerde Kolik Bilgi sayfası ve Göğüs Kompresyonu) ayrıca bkz. Nbci.ca daki videolar

·       Aşı yaptıran (tetanos, kızamıkçık, hepatit B, hepatit A vb.) anneler 24 saat (3 gün, 2 hafta) emzirmeyi bırakmalıdır. YANLIŞ! Neden bırakmalıdır? Bebek için risk yoktur ve hatta faydası bile olabilir. Nadiren bebekte bağışıklık yetmezliği varsa istisnadır. Bu durumda bebek yapay şekilde besleniyor olsa bile anne zayıflatılmış canlı aşı ile(örneğin ağızdan alınan, enjekte edilmeyen çocuk felci ya da kızamık, kabakulak, kızamıkçık) aşılanmalıdır.

·       Meme başı karmaşası diye bir şey yoktur. YANLIŞ! Bebeğin kafası karışık değil gerçi, o ne istediğini gayet iyi biliyor. Memedeki yavaş ve biberondaki hızlı akışı çabucak fark edecektir. 3-4 ay boyunca sadece meme alan bir bebeğin biberon alması imkânsızdır. Bazı bebekler sağ ya da sol memeyi diğerine tercih edebilir. Biberonla beslenen bebekler sıklıkla yapay meme ucunu diğerine tercih ederler. Dolayısıyla bir meme ucunu diğerine tercih etme gibi bir durum vardır. Asıl mesele bunun ne kadar çabuk meydana gelebileceğidir. Doğru koşullar göz önüne alındığında bu tercih etme durumu bir veya iki kez biberon verilmesinden sonra meydana gelebilir. Memeyi kavrama zorluğu çeken bir bebek hiçbir zaman yapay meme ucu almayabilir ancak yapay meme ucu ile tanışması nadiren durumu iyileştirir ve sıklıkla bu durumu kötüleştirir. Meme başı karmaşası diye bir şey bulunmadığını söyleyen birçok kişi aynı zamanda anneye bebeğin reddetmemesi için erkenden bebeğe biberon vermesini de tavsiye eder.