Şefkatle Sütten Kesmek: Büyüdükçe İhtiyacının Kalmaması

TERESA PITMAN, ONTARIO, CANADA
ÇEVIREN: ÇIĞDEM KAYACIK
FOTOĞRAF: LEILANI ROGERS

Kızım Lisa’nın dördüncü doğum gününe yaklaşırken, onunla memeyi bırakmak konusunda konuşmanın iyi bir fikir olduğunu düşündüm. Lisa’yı ve 18 aylık olan küçük erkek kardeşini hala emziriyordum ve başka insanların çocuklarını doğum günlerinde veya “meme kesme kutlamasında” emmeyi bırakmak için ikna ettiklerini biliyordum.
Minik kızım meme emmeye bayıldığı için bunun hassas bir konu olabileceğini biliyordum. Bunun hakkında şarkılar bile uydurmuştu. Bana sütümün erimiş dondurmaya benzediğini söylüyordu, hatta daha iyisiymiş.
Eğer memeyi bırakma işi gerçekleşecekse, bu fikri dile getirmeye başlamam iyi olacaktı. Ona dört yaşına yaklaştığını – artık kocaman bir kız olacağını ve başka bir çok şeyi yiyip içtiğini – aslında artık memeye (onun deyimiyle “ninilere”) ihtiyacı olmadığını hatırlattım. Memeyi bırakışını kutlamak için doğum gününde ekstra hediyelerimiz olacaktı.
Günler ilerliyor, o bu fikri kabul etmiş gibi görünüyordu. Doğum gününden önceki gece yatakta birbirimize sokulduk. Meme emerek uyumaya hazırlanırken “Bu ninileri son isteyişim” dedi. Bu evre sona ermekte olduğu için biraz üzülmüştüm.
Doğum günü sabahı geldi. Koridorun ucundan  yatak odamıza doğru gelirken çıkan pıtır pıtır ayak seslerini duydum.
Babası ve ben “Doğum günün kutlu olsun!” diye bağırdık.
Gülümseyerek “Şimdi nini zamanı!” dedi.
“Ama artık dört yaşındasın” dedim. “Unuttun mu, dün gecekinin son nini olduğunu söylemiştin?”
“Oh, sadece şaka yapıyordum” dedi.
Yatağa tırmandı ve emdi. Sonraki bir yıl boyunca da emmeye devam etti.

Leilani Rogers

Bu pek de olacağına inandırıldığım şekilde bir memeden kesme değildi. İlk bebeğim olduğunda, daha birkaç haftalıkken insanlar bana ne zaman memeden keseceğimi sormaya başlamıştı. Şüphesiz, emzirmenin sona ermesi annelerin bebeklerine YAPTIĞI bir şeydi. Memeden kesmek için benim uygun bir zaman seçeceğim ve böylece emzirmenin sonlanacağı başkaları için gün gibi ortadaydı. Çoğu insan bunun bebeğim daha henüz bir yaşına gelmeden gerçekleşmesi gerektiğini düşünüyor gibi görünüyordu.
Ancak La Leche League toplantılarına katılmaya başladığımda, farklı bir yaklaşımdan haberdar oldum. LLLI felsefesindeki görüşlerden birinde şöyle söyler “İdeal olarak emzirme ilişkisi bebek artık ihtiyaç duymayana kadar devam eder.” Bunda beni şaşırtan iki şey vardı: birincisi, emmek bebek için bir “ihtiyaç” olabilirdi ve ikincisi, bebek yeterince büyüdüğünde ihtiyacı kalmayabilirdi. Sanırım daha önce, anne emzirmeyi sonlandırmak için bilfiil bir şeyler yapmazsa bebeğin üniversitye gittiğinde hala meme emeceğini düşünüyordum.
“Büyüdükçe ihtiyaç duymamak” konusunda düşünmeye başladım. Bu tam olarak ne anlama geliyordu? Çocuklarımın artık ihtiyaç duymadığı şeyleri düşündüm:
  • Giysiler. Onlar yeterince büyüdüğü için küçülen giysilerine ihtiyaçları kalmıyordu. Şüphesiz bunun için yaptığım pek bir şey yoktu (Onları beslemek dışında!). “Şimdi Matthew’un giysilerine sığmama zamanı geldi” gibi bir karar almadım. Öylesine oluveriyordu. Gelecek ay giysileri küçük gelecek kadar büyüyebilirdi, ya da bundan dört ya da beş ay sonra yeterince büyümüş olabilirdi. Bazen daha hızlı büyüyordu, bazen de o kadar hızlı büyümüyordu. Cimcime Lisa’m üç yaşını geçene dek iki beden giysiler giymeye başlamadı ama gürbüz Matthew onları ilk doğum gününden hemen sonra giyiyordu.
  • Öğlen uykuları. Bebekler sık sık şekerleme yapar, ama benimkiler yürümeye başladıktan sonra öğlen uykuları rafa kalktı. Lisa öğlen uykularından ilk vazgeçen oldu. Bu benim teşvik ettiğim bir şey değildi! Uyku ortamını ne kadar dikkatlice hazırlarsam hazırlayayım (sessiz, karartılmış oda, ben emzirmek için onunla yatar halde) o uykuya dalmadı. Büyüdükçe öğlen uykusu ihtiyacı kalmamıştı, benim hiçbir yüreklendirmem veya yardımım olmadan.
Memeyi bırakmak da aynı şekilde olabilir miydi? Çocuklarım büyüdükçe kendi kendilerine emme ihtiyacı duymayacak bir noktaya gelebilecekler miydi – bu sadece başka bir gelişim aşaması olabilir miydi?
Tanıdığım hemen herkes konuya tamamen farklı bakarken böyle düşünmek benim için zordu. Çocukların bağımsızlığa doğru itilmesi gerektiğine inanıyorlardı ve çocukları kendileri bitirmeye karar verene kadar emzirmek kötü bir ebeveynlik anlayışı olurdu. Juilet’in süt annesi bile (Shakespeare’in Romeo ve Juilet’indeki)  küçük süt çocuğunu, meme uçlarına tadı kötü bir krema sürerek, üç yaşındayken memeden kesmişti.
Yaşça büyük çocukların emzirilmesinin kabul gördüğü bir zaman ve mekanda yaşasaydım nasıl olurdu diye merak ettim. Kızımın devam eden emme sevdasıyla ilgili böyle sıkılgan olur muydum? Kızımın emmeyi ne zaman bırakacağına kendi kendine karar vermesine izin vermek daha kolay olur muydu?
Breastfeeding in the Land of Genghis Kahn” (Cengiz Han’ın Vatanında Emzirme) makalesi Moğolistan’da emziren annelerin yüreklendirilişi ve desteklenişini anlatıyor. Oradaki insanlar en iyi güreşçilerin (Güreş Moğolistan’da ulusal spordur) altı yaşına kadar emenlerin olduğunu söyler. Kimseye memeden kesmek için baskı yapılmaz. Bu makaleyi seviyorum!
Şüphesiz, diğerlerinin tenkitlerini dengelemek için La Leche League arkadaşlarımdan destek alıyordum. Kendimden şüphe ettiğim günler, bu kadar uzun sürmesine izin verdiğim için eleştirilmek yerine, dört yaşındaki yavrumu emzirdiğim için alkışlandığım bir toplumda olduğumu hayal etmeye çalıştım.
Emmeye devam ettiği bir sonraki yıl daha Lisa’nın birçok açıdan geliştiğini gördüm. O hep utangaç bir bebek ve çocuk olmuştu ve yeni tanıdığı insanlara kolay ısınamıyordu. Yaşıtlarının doğum günü partilerine katıldığımızda kucağımda oturup diğer çocukların oyununu izlerdi. Büyükanne ve büyükbabası geldiğinde (ki bu iki ayda bir olurdu) mobilyaların arkasına saklanır (veya benim), onlar gidene kadar çıkmazdı. Ama dört ve beşinci doğum günleri arasında değişmeye başladı. İnsanlara çok daha hızlı ısınmaya başladı. Yeni durumlara dahil olmaya daha istekli hale geldi, diğer insanlarla sohbet etmeye ve partilerdeki oyunlara katılmaya başladı.
Bu yüzden belki de, neredeyse beş yaşına gelmiş olan yavrumun iki gündür meme emmediğini fark ettiğimde şaşırmamış olmam gerekiyordu. Gerçekten önceki birkaç haftada günde sadece bir sefere, uyku zamanında, düşmüştü. Sonra bir gece eve gelirken arabada uyuyakalmıştı ve evde yatağına taşırken de uyanmadı. O gece hiç emmedi. Ertesi gece, ona kitap okurken uykuya daldı – emmeden geçen iki gece.
Sabahleyin ona dedim ki: “İki gündür nini istemedin, şimdi emmek ister misin?”
Oynamakta olduğu bebeklerini masanın üzerinde yeniden düzenledi “Hmm…şimdi değil. Belki sonra.”
O ”sonra” hiç gelmedi. Lisa emmeyi bırakmıştı.
Emzirme ilişkimizin, bir tamamlanma hissiyle, yavaş yavaş ve mutlu bitmiş olması hoşuma gidiyor. Hayatının ilk yıllarında adeta bana yapışık yaşayan o küçük kız şimdi büyüdü ve benim dünya seyyahım oldu – yakın zamanda altı aydını Hindistan, Tayland, Bali ve diğer ülkelerde kendi başına gezerek geçirdi. Biz birbirmize hala yakın ve bağlıyız.
Bu yaklaşım her aile için uygun olmayabilir; bazı ebeveynler çeşitli sebeplerle emzirmeyi sonlandırmak için girişimde bulunmaya karar verebilirler. Ancak eğer çocuğunuzun liderlik etmesine olanak tanımayı düşünüyorsanız, şu anda, kendimden emin, söyleyebilirim ki, bilinçli olarak teşvik edecek hiçbirşey yapmasanız bile, çocuklarınız memeyi bırakacak. Buna ihtiyaçları kalmayacak kadar büyüyecekler tıpkı öğlen uykularını bıraktıkları ve bebek giysilerine sığamadıkları gibi ve aynı LLL’nin kurucularının söylediği gibi. Size bunun ne zaman olacağını söyleyemem – benim dört çocuğumda da farklıydı – ama olacak.
Teresa Pitman 35 yıldır La Leche League lideridir. Emzirme Sanatı ve Sweet Sleep kitaplarının ortak yazarı ve diğer 16 kitabın daha yazarıdır. Dört çocuğu ve sekiz torunu vardır.
La Leche League Türkiye
La Leche League Türkiye

La Leche League, emzirmek isteyen kadınlara, destek, teşvik, bilgi ve eğitim vermeye kendini adamış, kâr amacı gütmeyen, her hangi bir mezheple bağlantısı olmayan uluslararası bir örgüttür.